Periodyzacja treningu wytrzymałościowego
2019-04-10 1:11:59
Czym jest wytrzymałość?
Wytrzymałość to zdolność do kontynuowania długotrwałej pracy o wymaganej intensywności zazwyczaj od 60 do 90% maksymalnych możliwości bez obniżenia efektywności działań wraz z podwyższoną odpornością na zmęczenie. Zależy ona od wielu procesów zachodzących w naszym organizmie, zarówno w strukturze komórkowej, jak i układach całego ustroju. Wytrzymałość organizmu jest niezbędna we wszystkich dyscyplinach, począwszy od sportów indywidualnych, po zespołowe aż po sporty siłowe. Jest ona bazą przygotowania fizycznego umożliwiającą rozwinięcie indywidualnych cech sportowca. Na wytrzymałość wpływa wysiłek fizyczny oraz czynniki zewnętrzne jak np. wysokość nad poziomem morza lub temperatura. To cecha motoryczna, którą warto docenić.
Trening nieusystematyzowany
Trening wymaga periodyzacji, czyli zmienności bodźców treningowych. Jak to osiągnąć? Może być to zmiana jednostki treningowej, jej intensywności czy objętości treningu. Istnieje kilka rodzajów periodyzacji. Jeden z nich bazuje na treningu nieusystematyzowanym. W jego początkowej fazie, gdy organizm poddawany jest bodźcom treningowym, zauważa się szybki rozwój. Problemy mogą zacząć się, dopiero gdy chcemy poprawić swoje wyniki. Właśnie w tym momencie należy zacząć planować treningi wraz z ich fazami. W periodyzacji należy kierować się zmiennością, która jest niezmiennym elementem. Trening nieusystematyzowany świetnie sprawdza się w przypadku początkujących sportowców, amatorów bądź osób ćwiczących rekreacyjnie.
Periodyzacja liniowa, liniowa odwrotna czy schemat blokowy?
Inna metoda to periodyzacja liniowa. W tym przypadku sezon treningowy rozpoczyna się od zwiększonej objętości i niskiej intensywności, co ulega zmianie z upływem mikrocykli. Z czasem trening wszechstronny zmienia się w specjalistyczny. To trening, w którym oddziałuje się na konkretną cechę motoryczną w danym okresie, przy czym ta oddziałuje na wszystkie cechy. Sezon treningów dzieli się na okres przygotowania ogólnego i podokres specjalny, okres startowy z podokresami przedstartowymi oraz startami startowymi, a także okres przejściowy.
Periodyzacja liniowa odwrotna obejmuje trening zaczynający się od dużej intensywności przy małej objętości, co jest charakterystyczne dla treningu siłowego. Zaczyna się właśnie od treningu siłowego, przechodzi do siłowo-wytrzymałościowego, by na końcu przejść do kształtowania wytrzymałości. Schemat blokowy opiera się na rozwoju jednej lub dwóch cech motorycznych i poświęcamy jej tyle uwagi, by wywołać bodziec mięśniowy.
Należy jednak pamiętać, że choć trening siłowy ma wiele zalet, zaprzestanie go prowadzi do znacznego obniżenia wydolności organizmu w okresie 2-3 tygodni. Mimo tego warto postawić na periodyzację treningów, nawet jeśli może ona jedynie w niewielkim stopniu wpłynąć na osiągane wyniki.
Artykuł powstał we współpracy z czasopismem Body Challenge.