WYWIAD TYGODNIKA. Bezpieczny i ekologiczny transport z poszanowaniem środowiska

Nowa linia kolejowa to bezpieczeństwo, stabilność i ochrona środowiska, mówi burmistrz Miasta i Gminy Serock – Artur Borkowski o planowanej linii kolejowej Zegrze – Przasnysz

Wójt Gminy Serock Artur Borkowski

To i Owo: Jakie korzyści kolej Zegrze-Przasnysz może przynieść mieszkańcom gminy Serock?

Artur Borkowski: Najbardziej odczuwalną korzyścią, jaką mieszkańcy gminy mogą osiągnąć dzięki realizacji nowej linii kolejowej jest oszczędność czasu w dojeździe do Warszawy lub Legionowa, dokąd dziś wielu z nas podróżuje za swoimi podstawowymi potrzebami – pracą, nauką, czy innymi osobistymi powodami. Czas przejazdu jaki na tej trasie może zaoferować kolej, biorąc pod uwagę stale rosnące obciążenie naszej sieci drogowej, w dającej się przewidzieć przyszłości nie będzie do osiągnięcia dla żadnego innego środka transportu.
Inne korzyści z perspektywy przeciętego obywatela są bardziej abstrakcyjne, dlatego nie każdy o nich myśli i nie każdy jest ich świadomy. Aby o nich powiedzieć coś więcej, warto najpierw użyć kilku kluczowych słów: bezpieczeństwo, stabilność, ochrona środowiska naturalnego.
Transport kolejowy jest jednym z najbezpieczniejszych środków transportu. Wypadki na kolei oczywiście zdarzają się, jednak skutki jakie wywołują w społeczeństwie są niewspółmiernie niższe względem transportu drogowego. Upatrujemy w realizacji linii kolejowej możliwości zaoferowania naszym mieszkańcom znacznie bardziej bezpiecznego środka transportu, w porównaniu z dziś dostępnym transportem drogowym.
Stabilność to kolejna cecha, która co do zasady wyróżnia transport kolejowy, szczególnie w ruchu odbywającym się w obrębie dużych miast – aglomeracji. Choć kolej wielu z nas kojarzy się z opóźnieniami, obiektywni obserwatorzy przyznają rację, że wraz z poprawianiem się jakości infrastruktury kolejowej, poprawia się również punktualność przejazdów pociągów. Najdobitniej doświadczyliśmy tego po modernizacji linii kolejowej Warszawa – Gdańsk, przebiegającej przez teren Legionowa, z której dziś korzysta wielu mieszkańców gminy Serock. Jest to kolejna cecha, której szczególnie w tak trudnych warunkach drogowych, jakie panują na drogach wjazdowych do Warszawy, nigdy nie osiągnie transport drogowy.
W długofalowej perspektywie, kolej daje nam również szansę zmniejszenia presji, jaką wszyscy wywieramy swoim codziennym funkcjonowaniem na środowisko naturalne. Wg publicznie dostępnych danych Europejskiej Agencji Środowiska, transport kolejowy odpowiada w Europie wyłącznie za emisję 0,6% ilości gazów cieplarnianych, pochodzących ogółem z sektora transportu. Wartość ta daje do myślenia, szczególnie kiedy prześledzimy jak w skali naszego kraju zmieniał się rozkład emisyjności między transportem kolejowym i drogowym. Warto odnotować bowiem, że polski transport kolejowy osiągnął 30% redukcję emisji CO2 względem roku 2005, czym znacząco przewyższa transport drogowy, którego emisyjność względem analogicznego okresu wzrosła o ponad 75%. Emisyjność to tylko jedna strona medalu. Mamy również tu na względzie oddziaływanie akustyczne. Dziś kręgosłupem komunikacyjnym gminy Serock jest droga krajowa nr 61, wraz z obwodnicą Serocka. Opierając się na wynikach Generalnego Pomiaru Ruchu, prowadzonego cyklicznie przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, wiemy że obciążenie tej drogi, na przestrzeni ostatnich 15 lat wzrosło o ponad 50%. Większa ilość pojazdów na drodze to większe jej oddziaływanie hałasowe na otoczenie. Hałas z drogi jest dodatkowo uciążliwy o tyle, że jest hałasem stałym, szum przejeżdżających pojazdów w zasadzie nie ustaje do późnych godzin wieczornych. Dziś duża część pojazdów poruszających się drogą to potencjalni pasażerowie planowanej linii kolejowej. Mieszkańcy powiatów położonych na północ od Serocka również dojeżdżają do pracy do Warszawy, a przejeżdżając przez teren naszej gminy, pośrednio oddziałują na stan naszego środowiska. Kolej daje szansę wydatnego zmniejszenia ilości samochodów poruszających się po drodze krajowej nr 61, poprzez zaoferowanie osobom dziś wybierającym transport indywidualny, atrakcyjnej alternatywy w komunikacji do Warszawy.
Dlatego pojawienie się kolei w naszym krajobrazie daje szansę uruchomienia całego łańcucha zdarzeń, które sumarycznie mogą przynieść nam wszystkim bezpośrednie korzyści, jakich trudno upatrywać w jakiejkolwiek innej inwestycji, rozpatrywanej na terenie gminy Serock.

TiO: Z jakimi problemami, utrudnieniami trzeba będzie się liczyć? Jakie mogą być negatywne skutki powstania kolei?

AB: Negatywne skutki budowy linii kolejowej należy rozpatrywać dwojako. Jako skutki stałe i przejściowe. Do tych drugich zaliczymy utrudnienia tymczasowe, z którymi będziemy mieli do czynienia na etapie budowy linii. W interesie wszystkich jest, aby oddziaływania te zakończyły się najszybciej jak to możliwe. Niezmiernie istotne jest rzetelne informowanie społeczności o kolejnych wydarzeniach związanych z projektem, co da każdemu szansę na przygotowanie się na ewentualne utrudnienia związane z budową. Są to nieuniknione skutki realizacji każdej podobnej inwestycji i można je porównać z uciążliwością modernizacji dróg.
Drugi rodzaj uciążliwości wynika z wprowadzenia na teren gminy nowego środka transportowego, jakim jest kolej i charakterystyki tego rodzaju transportu. Głównymi oddziaływaniami powodowanymi przezeń w środowisku będzie oddziaływanie hałasowe i ewentualne oddziaływanie tzw. dynamiczne, do którego zaliczają się wibracje. Oba te czynniki wywołują obawy w społecznościach miejscowości, przez które potencjalnie może przebiegać nowy szlak kolejowy, co jest zrozumiałe. Aby przeciwdziałać tym skutkom, stosuje się dziś specyficzne urządzenia techniczne, minimalizujące te szkodliwe czynniki, dzięki czemu dziś budowana kolej, nie przypomina tego co kojarzymy ze starą infrastrukturą kolejową, znaną z innych miejsc w Polsce. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom wiemy, że właściwie zaprojektowana i wybudowana linia kolejowa, nie pogorszy środowiska życia mieszkańców terenów zlokalizowanych najbliżej tej inwestycji. Pewnym jest, że urządzenia przeciwdziałające negatywnym skutkom kolei muszą być stosowane w miejscach, gdzie linia będzie zbliżać się do istniejącej zabudowy. Jako koordynatorom prac nad tym tematem na obecnym etapie, zależy nam na włączeniu linii kolejowej w korytarz stworzony przez drogę krajową nr 61 na terenie naszej gminy. Takie rozwiązanie powoduje, że linia kolejowa w swoim sąsiedztwie nie wprowadzi nowych uciążliwości. Obszary sąsiadujące z drogą krajową są dziś bowiem najbardziej obciążone właśnie oddziaływaniem hałasowym pochodzącym z drogi. Włączenie linii kolejowej w ślad drogi pozwala nam łatwiej kontrolować hałas generowany przez oba te obiekty i przeciwdziałać jego wpływowi na otoczenie. Takie rozwiązanie chroni również gminę przed wykonaniem na jej obszarze kolejnego niezależnego korytarza transportowego, który wprowadziłby nowe wewnętrzne podziały, utrudniając mieszkańcom codzienne przemieszczanie się we własnym sąsiedztwie, a także wprowadzając oddziaływanie hałasowe na obszary dotychczas wolne od takich problemów.
Warto też zastanowić się nad konsekwencjami naszej ewentualnej bierności w przeciwdziałaniu rosnącemu obciążeniu ruchem dróg przebiegających przez teren Miasta i Gminy Serock. Mamy świadomość tempa, w jakim obecnie następuje rozwój budownictwa mieszkaniowego w gminie. Ten trend odbija się na ilości samochodów poruszających się miejscowymi drogami. Mając świadomość, że jeśli obserwowany stały wzrost liczby mieszkańców naszej gminy utrzyma się i jako samorząd dziś nie będziemy szukali nowych form transportu ułatwiającego nam dostanie się do Warszawy, to albo staniemy pewnego dnia przed widmem paraliżu komunikacyjnego, albo ktoś arbitralnie zaproponuje nam rozwiązania, na które być może w normalnych okolicznościach wcale nie mielibyśmy ochoty się zgadzać. Rozmowa o negatywnych skutkach budowy kolei powinna odbywać się z zastanowieniem na temat długofalowych skutków braku jej realizacji.

TiO: Na co mieszkańcy mogą liczyć i czego mogą oczekiwać od władz Serocka podczas konsultacji?

AB: Oczekiwania większości zainteresowanych formułuje zgodnie z postrzeganym własnym interesem. W swojej pracy staramy się odpowiadać na pytania jakie mieszkańcy kierują do nas w związku z zaprezentowanymi propozycjami wariantów tras, a także z samą ideą budowy linii kolejowej. Pracujemy nad tym, aby rozwiewać pojawiające się wątpliwości co do przyszłości nieruchomości, blisko których może potencjalnie znaleźć się nowa linia kolejowa, a czasem prosimy o cierpliwość, bowiem będąc na początku drogi zmierzającej do realizacji tej inwestycji, nie jesteśmy w stanie odpowiedzieć na wszystkie, często bardzo szczegółowe pytania.
Jako koordynatorzy projektu, dziś dysponujemy pewnym wpływem na to, jakie rozwiązania finalnie zarekomendowane zostaną do realizacji inwestorowi linii kolejowej PKP Polskie Linie Kolejowe. Mieszkańcy gminy, jako uczestnicy konsultacji również są uczestnikami tego procesu razem z nami. Podjęliśmy się tego zadania ze świadomością, że jeśli nie będziemy o tym temacie rozmawiać dzisiaj, wróci on do nas za 10 -15 lat, zgodnie z kalendarzem inwestycyjnym spółki PKP PLK. Nietrudno wyobrazić sobie, że wtedy nasz wpływ na kształt inwestycji byłby minimalny, a ewentualna skala wyburzeń jaką wówczas musiałaby wywołać jej realizacja, byłaby znacznie wyższa. Mając świadomość procesów zachodzących na terenie gminy – a szczególnie tempa, w jakim zabudowuje się nasz teren, oczywistym stało się, że sprawa ta wymaga naszego zaangażowania.

TiO: Jakie uwagi mieszkańców dotychczas zostały uwzględnione?

AB: Najważniejszym skutkiem przeprowadzonych konsultacji jest korekta jednego z pierwotnie zaprezentowanych wariantów. Choć zmodyfikowany wariant inwestycji przewiduje realizację stosunkowo drogich obiektów inżynierskich (tunel lub estakada), potencjalnie pozwala on znacznie zmniejszyć koszty społeczne realizacji inwestycji, które w pierwotnie proponowanych wariantach były bardzo wysokie. Sytuacje jakich byliśmy świadkami po prezentacji pierwszych wariantów najdobitniej przekonują zarówno projektantów jak i przyszłego inwestora – PKP Polskie Linie Kolejowe, co do potrzeby zastosowania indywidualnego podejścia przy projektowaniu inwestycji o tak dużym znaczeniu dla lokalnej społeczności. Zadaniem przeprowadzonych konsultacji było wychwycenie miejsc, gdzie inwestycja wzbudza szczególnie silne, uzasadnione kontrowersje. Zgromadzony materiał pozwoli na kolejnych etapach prac projektowych zaproponować rozwiązania przeciwdziałające negatywnym następstwom budowy linii kolejowej, których dziś obawia się wielu mieszkańców gminy.

TiO: Jakie uwagi są najbardziej cenne (mogą przynieść oczekiwany efekt) i będą najbardziej przydatne przy wytyczeniu przyszłej trasy linii kolejowej?

AB: Wszystkie kierowane do nas uwagi są cenne i służą za materiał badawczy projektantom pracującym nad opracowaniem. Wraz z postępem prac nad dokumentem będziemy w stanie ocenić, jak poszczególne sygnalizowane przez mieszkańców kwestie przełożyły się na końcowe brzmienie opracowywanego dokumentu. Na zgłaszane do nas kwestie staramy się w miarę posiadanych możliwości odpowiadać na bieżąco, zależy nam bowiem, aby osoby interesujące się tematem, miały zagwarantowany dostęp do rzetelnych informacji.
red.

Komentarze