Świadomi zagrożeń, gotowi do działania
2025-09-10 9:05:39
Początek roku szkolnego to czas, w którym uwaga koncentruje się na rozwoju i edukacji. Jednak to także moment, by z pełną powagą przyjrzeć się zagrożeniom, jakie czyhają na uczniów we współczesnych placówkach. Policyjny apel Biura Prewencji KGP stanowi szczegółową mapę tych niebezpieczeństw oraz klarowny plan działania dla wszystkich zaangażowanych stron.
Fizyczna rzeczywistość szkolnych korytarzy: od przemocy do wymuszeń
Środowisko szkolne, zamiast być bezpieczną przystanią, bywa niestety areną różnych form przemocy fizycznej i psychicznej. Uczniowie doświadczają wyzwisk, zastraszania, bójek oraz nieformalnych, często rytualnych praktyk starszych roczników wobec młodszych kolegów. Źródeł tych zachowań należy upatrywać w presji rówieśniczej, braku umiejętności radzenia sobie z emocjami lub trudnej sytuacji domowej sprawców.
Poważnym problemem, narastającym szczególnie wśród młodzieży, jest sięganie po substancje psychoaktywne. Dotyczy to zarówno klasycznych środków odurzających, jak i leków stosowanych w sposób niewłaściwy i niezgodny z ich przeznaczeniem. Eksperymenty te niosą za sobą nie tylko katastrofalne ryzyko zdrowotne, ale także poważne konsekwencje prawne.
Innym, wstydliwie często ukrywanym zjawiskiem, są wymuszenia. Młodsi, słabsi uczniowie bywają zmuszani do oddawania pieniędzy lub wartościowych przedmiotów. Ofiary rzadko zgłaszają te sytuacje dorosłym, kierowane paralyzującym strachem przed odwetem ze strony oprawców lub poczuciem wstydu.
Cyfrowe pole walki: gdy przemoc przenika przez ekran
Życie społeczne uczniów w ogromnej części toczy się obecnie w Internecie. Portale społecznościowe, komunikatory i gry online stały się naturalnym środowiskiem funkcjonowania młodego pokolenia. Niestety, wraz z tą migracją pojawiły się nowe, złożone formy przemocy.
Cyberprzemoc, definiowana jako celowe wyrządzanie krzywdy za pomocą środków elektronicznych, przybiera różne formy. Uczniowie doświadczają systematycznego ośmieszania, nękania, publikowania kompromitujących treści (tzw. hejtu) oraz tworzenia fałszywych profili, służących do dalszego upokarzania ofiary. Działania te, pozornie wirtualne, mają bardzo realny, negatywny wpływ na samoocenę, poczucie bezpieczeństwa i zdrowie psychiczne młodego człowieka.
W grupie starszych uczniów coraz powszechniejszym i niezwykle niebezpiecznym zjawiskiem jest seksting, czyli przesyłanie za pomocą urządzeń elektronicznych materiałów o charakterze intymnym. Młodzi ludzie, działając pod wpływem chwili, emocji lub presji, często nie zdają sobie sprawy z nieodwracalnych konsekwecji swoich czynów. Upublicznienie takich treści naraża ich nie tylko na ogromne upokorzenie i szantaż, ale również na odpowiedzialność karną.
Zalecenia profilaktyczne: konkretne kroki dla każdego
Apel policyjny precyzyjnie określa role i zadania dla wszystkich uczestników życia szkolnego.
Uczniu:
-
Reaguj, gdy jesteś świadkiem przemocy. Twoja obojętność wzmacnia sprawcę.
-
Nie ulegaj presji grupy. Masz pełne prawo odmówić udziału w działaniach niezgodnych z prawem lub Twoimi wartościami.
-
Zarządzaj swoją prywatnością w sieci. Nie udostępniaj danych osobowych, haseł ani zdjęć, które mogłyby zostać użyte przeciwko Tobie.
-
Natychmiast zgłaszaj przypadki cyberprzemocy. Nie wdawaj się w bezpośrednie dyskusje z agresorami. Zablokuj ich, zachowaj dowody (screeny) i poinformuj zaufanego dorosłego – rodzica, nauczyciela, pedagoga.
-
Pamiętaj o prawnych konsekwencjach związanych z produkcją i rozpowszechnianiem treści o charakterze seksualnym z udziałem małoletnich.
-
W razie potrzeby sięgaj po profesjonalne wsparcie, dzwoniąc pod bezpłatne numery zaufania.
Rodzicu:
-
Inwestuj czas w szczere rozmowy i uważne słuchanie swojego dziecka. To fundament relacji opartej na zaufaniu.
-
Bądź czujny. Obserwuj wszelkie nagłe zmiany w zachowaniu dziecka: wycofanie, rozdrażnienie, niechęć do szkoły, które mogą być sygnałem problemów.
-
Aktywnie interesuj się tym, co dziecko robi w Internecie. Wspólnie ustalcie jasne zasady korzystania z sieci.
-
Wspieraj działania wychowawcze szkoły i utrzymuj stały kontakt z nauczycielami oraz pedagogiem.
-
Reaguj natychmiast na wszelkie sygnały świadczące o tym, że Twoje dziecko może być ofiarą lub sprawcą przemocy.
Nauczycielu i wychowawco:
-
Bądź obecny i czujny. Obserwuj relacje między uczniami i reaguj na najdrobniejsze nawet sygnały świadczące o przemocy.
-
Aktywnie buduj w klasie atmosferę bezpieczeństwa, zrozumienia i wzajemnego szacunku.
-
Systematycznie organizuj zajęcia profilaktyczne, dotyczące zarówno bezpieczeństwa fizycznego, jak i cyfrowego.
-
Podejmuj ścisłą współpracę z rodzicami oraz wykorzystuj expertise szkolnego pedagoga i psychologa.
-
Korzystaj z programów edukacyjnych i profilaktycznych, prowadzonych we współpracy z Policją.
-
W sytuacjach poważnych incydentów niezwłocznie informuj dyrekcję i odpowiednie służby.
Nie jesteś sam: sieć wsparcia w kryzysie
Szkoła to miejsce, które musi być bezpieczne i wolne od przemocy. Odpowiedzialność za ten stan ponoszą wszyscy: uczniowie, rodzice i nauczyciele. Świadomość zagrożeń oraz gotowość do reakcji to klucz do ochrony dzieci i młodzieży.
Jeśli doświadczasz trudnych emocji, jesteś ofiarą przemocy lub potrzebujesz wsparcia, pamiętaj, że nie musisz zostawać z tym sam. Pomoc jest dostępna:
-
800 12 12 12 – Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka: Bezpłatna i anonimowa pomoc dla dzieci potrzebujących rozmowy lub interwencji.
-
116 111 – Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży: Czynny całodobowo, zapewnia bezpieczny kontakt z psychologiem dla osób do 18. roku życia.
-
116 123 – Ogólnopolski Telefon Zaufania dla Osób Dorosłych w Kryzysie Emocjonalnym: Wsparcie psychologiczne dla dorosłych przeżywających trudne chwile.
W sytuacji bezpośredniego, realnego zagrożenia życia lub zdrowia – nie wahaj się. Zadzwoń pod numer alarmowy 112.
Aware of Threats, Ready to Act. A Comprehensive Guide to School Safety
The beginning of the school year is a time when focus is on development and education. However, it is also a moment to seriously examine the threats that await students in modern institutions. The police appeal from the National Police Headquarters’ Prevention Bureau provides a detailed map of these dangers and a clear plan of action for all involved parties.
The Physical Reality of School Hallways: From Violence to Extortion
The school environment, instead of being a safe haven, unfortunately often becomes an arena for various forms of physical and psychological violence. Students experience name-calling, intimidation, fights, and informal, often ritualistic practices of older students towards younger peers. The sources of these behaviors can be found in peer pressure, a lack of emotional coping skills, or the perpetrators’ difficult home situations.
A serious problem, particularly growing among youth, is the use of psychoactive substances. This includes both classic drugs and medications used improperly and not as intended. These experiments carry not only disastrous health risks but also serious legal consequences.
Another, often shamefully hidden phenomenon, is extortion. Younger, weaker students are sometimes forced to hand over money or valuable items. Victims rarely report these situations to adults, driven by paralyzing fear of retaliation from the perpetrators or a sense of shame.
The Digital Battlefield: When Violence Penetrates the Screen
A huge part of students’ social lives now takes place online. Social media, messengers, and online games have become the natural environment for the younger generation. Unfortunately, this migration has brought new, complex forms of violence.
Cyberbullying, defined as the intentional infliction of harm using electronic means, takes various forms. Students experience systematic humiliation, harassment, the publishing of compromising content (so-called hate), and the creation of fake profiles used for further humiliation of the victim. These actions, seemingly virtual, have a very real, negative impact on a young person’s self-esteem, sense of security, and mental health.
Among older students, an increasingly common and extremely dangerous phenomenon is sexting, i.e., sending intimate materials electronically. Young people, acting under the influence of the moment, emotions, or pressure, often do not realize the irreversible consequences of their actions. The public release of such content exposes them not only to immense humiliation and blackmail but also to criminal liability.
Preventive Recommendations: Specific Steps for Everyone
The police appeal precisely defines the roles and tasks for all participants in school life.
Student:
-
React when you witness violence. Your indifference empowers the perpetrator.
-
Do not succumb to group pressure. You have every right to refuse to participate in actions that are illegal or against your values.
-
Manage your privacy online. Do not share personal data, passwords, or photos that could be used against you.
-
Immediately report cases of cyberbullying. Do not engage in direct arguments with aggressors. Block them, preserve evidence (screenshots), and inform a trusted adult – a parent, teacher, or counselor.
-
Remember the legal consequences associated with producing and distributing sexual content involving minors.
-
If needed, seek professional support by calling free helplines.
Parent:
-
Invest time in honest conversations and active listening with your child. This is the foundation of a relationship built on trust.
-
Be vigilant. Observe any sudden changes in your child’s behavior: withdrawal, irritability, reluctance to go to school, which may be signals of problems.
-
Take an active interest in what your child does online. Establish clear rules for internet use together.
-
Support the school’s educational activities and maintain regular contact with teachers and the school counselor.
-
React immediately to any signals that your child might be a victim or perpetrator of violence.
Teacher and Educator:
-
Be present and alert. Observe relationships between students and react to the slightest signals indicating violence.
-
Actively build an atmosphere of safety, understanding, and mutual respect in the classroom.
-
Systematically organize preventive classes covering both physical and digital safety.
-
Engage in close cooperation with parents and utilize the expertise of the school counselor and psychologist.
-
Use educational and preventive programs conducted in cooperation with the Police.
-
In cases of serious incidents, immediately inform the school administration and the appropriate services.
You Are Not Alone: A Support Network in Crisis
School must be a safe place, free from violence. Everyone is responsible for this: students, parents, and teachers. Awareness of threats and a readiness to react are key to protecting children and youth.
If you are experiencing difficult emotions, are a victim of violence, or need support, remember you do not have to face it alone. Help is available:
-
800 12 12 12 – Children’s Helpline of the Ombudsman for Children: Free and anonymous help for children in need of a conversation or intervention.
-
116 111 – Helpline for Children and Youth: Operates 24/7, provides safe contact with a psychologist for people under 18.
-
116 123 – National Helpline for Adults in Emotional Crisis: Psychological support for adults going through difficult times.
In a situation of immediate, real threat to life or health – do not hesitate. Call the emergency number 112.