HISTORIA. Dom Lejba Lipszyca. Tego już nie ma – Willa Tades”

Kilka lat temu, na posesji przy ulicy Reymonta 26, był nie tylko drewniany budynek mieszkalny, ale także młyn, a na podwórzu stała żelazna lokomobila napędzana transmisyjnymi pasami

Według encyklopedii była to maszyna złożona z kotła parowego, silnika tłokowego i urządzeń pomocniczych stanowiących jeden zespół konstrukcyjny. W XIX wieku lokomobile stosowano powszechnie do napędzania maszyn młyńskich i rolniczych. Za wynalazcę uważa się O. Evansa, który wymyślił to urządzenie w roku 1805. Należy przypuszczać, że właścicielom posesji służyło to urządzenie do prowadzenia kaszarni, a potem młyna. Drewniany budynek mieszkalny na działce o powierzchni ponad1500 m2 wzniesiony został przez Lejba Lipszyca prawdopodobnie w latach:1926 -27 .Jak wspomina pan Remigiusz Rajszewicz, Lipszyc był właścicielem składu z materiałami budowlanymi mieszczącego się nieopodal stacji kolejowej.
Nie wiadomo jak długo posesja nazywana „Willa Tades” należała do Lejba Lipszyca i kiedy przez jego spadkobierców została sprzedana Halinie Antosiewicz.
Zachował się natomiast odpis aktu notarialnego z 1946 r.
„Przede mną Piotrem Zubowiczem Notariuszem przy Wydziale Hipotecznym Sądu Okręgowego w Warszawie w Kancelarii mojej w Gmachu Hipoteki przy ul.Kapucyńskiej 6 stawili się osobiście mi znani obywatele polscy.
1. Halina z Szymańskich Antosiewicz[…] 2. Stanisław Dutkowski […] 3. Kazimierz i Marianna z Dutkowskich małżonkowie Łęgowscy […] & 1. Halina Antosiewicz oświadczyła, że jest właścicielką nieruchomości, wywołanej do powtórnej regulacji w hipotecznej w księdze wieczystej pod nazwą „ Willa Tades”. .Nieruchomość ta położona jest w Legionowie , powiatu warszawskiego, przy ulicy Reymonta pod Nr. policyjnym 32. Nieruchomość składa się z placu o pow.1537 m 2 oraz istniejących na tym placu zabudowań jako to domu drewnianego, jednopiętrowego o dziesięciu izbach i stróżówki drewnianej oraz oficyny murowanej o dwóch izbach. Powyższa nieruchomość , według twierdzenia zeznających , wolna jest od wszelkich długów.
2. Mocą niniejszego aktu Halina Antosiewicz całą nieruchomość „Willa Tades” wraz z zabudowaniami i tym wszystkim co na miejscu się znajduje sprzedaje współstawiającym się: Stanisławowi Dutkowskiemu w jednej połowie oraz Kazimierzowi i Mariannie Łęgowskim w równych między nimi cżęściach, w drugiej połowie , za cenę złotych 200.000 przenosi na nabywców prawo własności przedmiotu niniejszej transakcji i zezwala na przepisanie tego prawa własności powyższej nieruchomości na imię nabywców Stanisława Dutkowskiego oraz Kazimierza i Marianny Łęgowskich stosownie do niniejszego aktu.
Oryginał podpisali: Halina Antosiewicz, Stanisław Dutkowski, Kazimierz Łęgowski, Marianna Łęgowska, Notariusz P. Zubowicz.

Wybudowana przez pana Lipszyca willa była budynkiem drewnianym z dwuspadowym blaszanym dachem, z mieszkalnym poddaszem. Mieszkania na piętrze mieściły się w szczytach i facjacie nakrytej osobnym dachem. Z pokoju na facjacie prowadziły drzwi na balkon, który umieszczono od strony ulicy. Na piętro można było dostać się drewnianymi schodami z niewielkiej sieni. Stąd też prowadziły drzwi do pomieszczeń kuchennych, pokoi na parterze i werandy.
W głębi posesji, jak było wspomniane, znajdował się murowany budynek kaszarni. Po wojnie został nadbudowany i przeznaczony na młyn.
W latach 90-tych ubiegłego stulecia budynek mieszkalny jak i zabudowania dawnego, nieczynnego od lat młyna zostały sprzedane. Nowi właściciele rozebrali „drewniak” a w to miejsce wybudowali nowy, murowany dom. Rozebrano także pozostałości młyna. Zniknęła też żelazna lokomobila…

Tekst i rysunek: Andrzej Zalewski
(28.02.1948 – 31.12.2016)
• miłośnik Legionowa i Mazowsza,
• historyk sztuki,
• b. Prezes TPL,
• długoletni współpracownik
tygodnika „Mazowieckie To i Owo”.

Komentarze