SPACERKIEM PO MIEŚCIE. Kamienica Petersburskiego. Dawna handlówka i ogólniak

Idąc ulicą Kopernika trudno nie zauważyć dawnej kamienicy Petersburskiego – budynku charakterystycznego dla architektury naszego miasta. Wiele pokoleń mieszkańców Legionowa i okolic pobierało tu naukę. Mieściły się tu przez wiele lat: Szkoła Handlowa i nie mniej słynne Liceum Ogólnokształcące noszące imię Marii Konopnickiej

Ciekawa jest historia tego budynku znajdującego się na posesji nr.127 przy ulicy Kopernika u zbiegu z al. 3-go Maja.

Za „Tango milonga”

Wzniesiony na działce zakupionej przez znanego muzyka Jerzego Petersburskiego, kompozytora wielu przebojów a w tym słynnego na całym świecie „Tanga milonga” (podobno nieruchomość nabył właśnie za honoraria za ten utwór). Do tej pory nie wiadomo, kto był projektantem kamienicy zbudowanej w1930 roku. Wzniósł ją mistrz murarski Jan Popławski, który mieszkał niedaleko, przy ulicy Kościuszki.
Powstał budynek – dwupiętrowy, dziesięcioosiowy, dekorowany trójkątnym szczytem, z bramą przejazdową od frontu. Wejście – z szeroką klatką schodową do pomieszczeń na piętrach – umieszczone zostało od strony podwórza.
W zbiorach legionowskiego Muzeum zachowało się podziękowanie za budowę wystawione w grudniu 1930 roku przez Petersburskiego dla mistrza Popławskiego. Budynek został wydzierżawiony gminie Legionowo. Po wyjeździe Petersburskiego do Argentyny właścicielkami posesji wraz z budynkiem zostały jego żona Maria i córki Wanda i Stanisława. Po śmierci Marii Petersburskiej w grudniu 1941 roku posesja drogą spadku przeszła w ręce wspomnianych córek. Aktem notarialnym, sporządzonym 12 września 1951 roku, nowym właścicielami posesji stali się Feliks i Stanisława Jabłońscy.

Szkoła handlowa i tajne gimnazjum

W okresie międzywojennym mieściła się tu Szkoła Handlowa założona przez generała Bolesława Sierzputowskiego. W roku 1938 Kuratorium Warszawskiego Okręgu Szkolnego zdecydowało o przekształcenie jej w gimnazjum kupieckie, któremu nadano nazwę: „Prywatne Koedukacyjne Gimnazjum Kupieckie Gminy Legionowo”. Szkoła mieściła się tu w latach 1932 – 44, a jej kierownikiem w roku 1938 mianowano Jerzego Siwińskiego.W okresie okupacji władze niemieckie zgodziły się jedynie na funkcjonowania szkolnictwa zawodowego i podstawowego, mogła, zatem działać Szkoła Handlowa, która była „przykrywką” dla zorganizowanego Tajnego Gimnazjum i Liceum.
Jak wspominał Pan Andrzej Paszkowski, jeszcze we wrześniu 1939 roku w budynku zorganizowano szpital wojenny dla rannych żołnierzy. Wydatnej pomocy udzielało wówczas miejscowe społeczeństwo.

Pierwsze liceum

Na szczęście budynek przetrwał wojnę. Zniszczeniu uległy jedynie ramy okienne wraz z szybami. Szybko uporano się z tym problemem. Otwarcie w Liceum Ogólnokształcącym odbyło się w kwietniu 1945 r. Z dniem 1 IX 1946 r. szkoła uzyskała prawo państwowe. Pierwszym dyrektorem gimnazjum i liceum został Antoni Dąbrowski. Od 1 II 1950 roku szkołą kieruje Piotr Chruściel, poprzednio kierownik Szkoły Podstawowej nr1 w Legionowie. Liceum im. M. Konopnickiej mieściło się w budynku przy ul. Kopernika do roku 1966, kiedy to oddano do użytku nową, większą siedzibę przy dzisiejszej ulicy Marszałka J. Piłsudskiego. W budynku nadal mieściła się Szkoła Handlowa, która na początku lat 90. przeniosła się do nowej siedziby przy ul. Targowej na III Parceli.
Opuszczony gmach pozostał w rękach prywatnych. Dziś jest adaptowany przez nowego właściciela na budynek mieszkalny. Dawny legionowski „ogólniak” – po przeprowadzonym remoncie – będzie budynkiem mieszkalnym. Dobrze, że budynek tak ściśle związany z historią naszej oświaty pozostanie w pejzażu miasta.

Tekst i rysunek: Andrzej Zalewski
(28.02.1948 – 31.12.2016)
• miłośnik Legionowa i Mazowsza,
• historyk sztuki,
• b. Prezes TPL,
• długoletni współpracownik
tygodnika „Mazowieckie To i Owo”.

Komentarze