NIEPORĘT. Odmówili przysięgi zaborcom

W lipcu 1917 r. oficerowie i żołnierze 5. Pułku Piechoty III Brygady Legionów Polskich, stacjonujący w Zegrzu Południowym, na wezwanie Józefa Piłsudskiego odmówili złożenia przysięgi na wierność Niemcom i Austro-Węgrom. W 100. rocznicę tych wydarzeń odbyły się uroczyści w Białobrzegach

Tak zwany kryzys przysięgowy, spowodowany był wydaniem w 1916 roku Aktu 5 listopada, gwarantującego powstanie samodzielnego Królestwa Polskiego. Niemiecki generał-gubernator Hans Hartwig von Beseler rozpoczął wiosną 1917 organizowanie Polskiej Siły Zbrojnej (niem. Polnische Wehrmacht) i postanowił w jej skład włączyć Legiony Polskie.

Kryzys przysięgowy

Niemcy stwierdziły, że skoro Legiony miały się stać armią nowego Królestwa Polskiego współpracującą z wojskami państw centralnych, powinny w rocie przysięgi ślubować wierność państwom sojuszniczym. Piłsudski nie chciał tego uwzględnić utrzymując, że przysięgę od wojska polskiego może przyjąć jedynie premier rządu polskiego. Domagał się więc utworzenia takiej instytucji. Gdy jednak mu odmówiono Piłsudski wezwał żołnierzy do oporu.

Internowanie legionistów

Większość żołnierzy posłuchała wezwania Komendanta. Przysięgi nie złożyło 166 oficerów i ok. 5 tys. żołnierzy dawnej I i III Brygady. Konsekwencją odmowy złożenia przysięgi było internowanie żołnierzy Legionów Polskich. Strzelców i podoficerów umieszczono w obozie w Szczypiornie, a oficerów w koszarach w Beniaminowie (dzisiejszych Białobrzegach gm. Nieporęt). Aresztowano także Józefa Piłsudskiego i osadzono go w twierdzy w Magdeburgu.
Niezłomna postawa legionistów została upamiętniona w 1931 r. pomnikiem, który stanął w Białobrzegach. Pomnik ten został odtworzony po wojennych zniszczeniach w 2004 r.

Obchody 100. rocznicy

W 100. rocznicę tych wydarzeń, 24 czerwca 2017 r. w Białobrzegach, gdzie stacjonował 5. Pułku Piechoty III Brygady Legionów Polskich, odbyły się gminne uroczyści. Honorowy Patronat nad nimi objął Prezydent RP Andrzej Duda, a w Komitecie Organizacyjnym zasiadł Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik, Starosta Legionowski Robert Wróbel oraz Biskup Polowy Wojska Polskiego Józef Guzdek.

Apel Pamięci

Uroczystość uświęcił Apel Pamięci Wojska Polskiego oraz defilada pododdziałów 9 BWD DG RSZ i Kompanii Reprezentacyjnej Policji. W ramach uroczystości poświęcone zostało także Rondo im. Legionów Polskich w Białobrzegach.
Obchody przygotował Urząd Gminy Nieporęt wraz z 9 Brygadą Wsparcia Dowodzenia DGRSZ w Białobrzegach, we współpracy z Muzeum Historycznym w Legionowie, Gminnym Ośrodkiem Kultury w Nieporęcie, Nieporęckim Stowarzyszeniem Historycznym, Centralną Biblioteką Wojskową im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, Szczepem 14. Drużyn Harcerskich i Gromad Zuchowych.

KT
Fot. Katarzyna Leszczyńska/ Powiat Legionowski

Komentarze